Buồn ngủ nhưng không ngủ được: Nguyên nhân và giải pháp hiệu quả

Chứng buồn ngủ nhưng không ngủ được hiện đang trở thành một vấn đề phổ biến trong xã hội hiện đại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần và chất lượng cuộc sống của người mắc phải. Việc nhận diện nguyên nhân và tìm phương pháp khắc phục là vô cùng quan trọng để giảm thiểu những hệ lụy không mong muốn.

Hãy để BS Nội trú YHCT Trịnh Thị Hoài Thương– cố vấn chuyên môn của Công ty Dược phẩm Tuệ Tĩnh giúp bạn giải đáp thắc mắc trên qua bài viết dưới đây.

Tình trạng buồn ngủ nhưng không ngủ được hiện nay

Giấc ngủ có vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần. Một giấc ngủ đủ và sâu giúp cơ thể phục hồi năng lượng, giảm căng thẳng và mang lại tinh thần minh mẫn để bước vào một ngày làm việc mới. Một người trưởng thành thường cần ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm, trong khi trẻ nhỏ có thể cần từ 9 đến 10 tiếng.

Tuy nhiên, không ít người gặp phải tình trạng buồn ngủ nhưng không ngủ được. Đây có thể là dấu hiệu ban đầu của chứng mất ngủ cấp tính. Nếu không được chú ý và xử lý kịp thời, tình trạng này có thể phát triển thành mất ngủ mãn tính, gây ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.

Các chuyên gia cho rằng, tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được là một dấu hiệu rõ rệt của rối loạn thần kinh, đặc biệt là suy nhược thần kinh. Những người mắc phải thường gặp phải hiện tượng mất ngủ kéo dài vào ban đêm, cảm giác mệt mỏi, uể oải và thường xuyên ngáp ngắn ngáp dài. Trong một số trường hợp, họ có thể ngủ gật vào ban ngày, mặc dù cảm thấy buồn ngủ khi ngồi làm việc hoặc học tập. Tuy nhiên, khi nằm xuống giường, họ lại khó lòng chìm vào giấc ngủ.

Chứng buồn ngủ nhưng không ngủ được này phổ biến nhất ở người trưởng thành, đặc biệt là những ai đang chịu áp lực công việc, cuộc sống hay các mối quan hệ xã hội. Tuy nhiên, tình trạng này cũng có thể xảy ra ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, trẻ mới biết đi hoặc thậm chí là học sinh. Nguyên nhân chủ yếu là do trẻ bỏ qua các giấc ngủ ngắn, thức khuya hoặc đi ngủ muộn, khiến chất lượng giấc ngủ không được đảm bảo.

Theo các nghiên cứu y học, hiện có khoảng 10% người trưởng thành đang phải đối mặt với chứng mất ngủ mãn tính, trong khi hơn 15% người dân đang gặp phải tình trạng mất ngủ tạm thời. Tỷ lệ này ngày càng tăng và trở thành mối lo ngại lớn, ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống của nhiều người. Khi gặp phải tình trạng “buồn ngủ nhưng không ngủ được,” người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng điển hình như:

• Chỉ có thể thiếp đi khi trời sáng hoặc gần tờ mờ sáng.
• Dễ dàng bị thức giấc bởi những tiếng động nhỏ và khó lòng quay lại giấc ngủ.
• Cảm thấy khó khăn trong việc duy trì giấc ngủ sâu.
• Tâm trí cứ miên man suy nghĩ, khiến bạn trằn trọc và không thể thư giãn trước khi ngủ.
• Mệt mỏi, uể oải và thiếu sức sống ngay khi vừa thức dậy.
• Cảm giác không hài lòng và thiếu sự phục hồi dù đã ngủ đủ giờ.
• Cơ thể lờ đờ, tinh thần thiếu minh mẫn và không thể tập trung vào công việc ban ngày.
• Gặp khó khăn trong việc ghi nhớ và xử lý thông tin.

Những triệu chứng này không chỉ gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tinh thần và thể chất, mà còn tác động nghiêm trọng đến hiệu quả công việc và chất lượng cuộc sống. Thậm chí, nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng buồn ngủ mà không thể ngủ được có thể là nguyên nhân dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác trong tương lai.

Nguyên nhân gây ra tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được

Tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ có thể đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Đa phần là do yếu tố tâm lý hoặc các tác động từ môi trường bên ngoài. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:

Não bộ bị kích thích quá mức

Khi não bộ bị kích thích, chẳng hạn như khi sử dụng các chất kích thích trước khi ngủ hoặc tham gia vào các hoạt động thể chất mạnh, sẽ rất khó để thư giãn và đi vào giấc ngủ. Các hoạt động này có thể khiến hệ thần kinh trở nên căng thẳng, làm cản trở quá trình ngủ.

Tiếp xúc với ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử

Việc sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính hay tivi trước khi ngủ có thể ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học của cơ thể. Các thiết bị này phát ra ánh sáng xanh, khiến cơ thể không sản sinh đủ hormone melatonin, từ đó gây khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ.

Căng thẳng và mệt mỏi

Căng thẳng từ công việc, cuộc sống và các mối quan hệ có thể tạo ra cảm giác lo âu, mệt mỏi. Khi cơ thể và tâm trí không thư giãn, giấc ngủ sẽ bị cản trở. Thậm chí, những người bị căng thẳng còn có thể gặp phải tình trạng trằn trọc suốt đêm.

Nhiệt độ môi trường không thoải mái

Nhiệt độ phòng ngủ quá cao hoặc quá thấp có thể gây khó chịu và ngăn cản bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu. Các chuyên gia khuyến nghị rằng nhiệt độ phòng ngủ lý tưởng để có giấc ngủ ngon thường dao động từ 21 – 25ºC.

Các bệnh lý liên quan

Một số bệnh lý như đau dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản, bệnh tiểu đường, hay các vấn đề về tim mạch cũng có thể là nguyên nhân khiến bạn gặp phải tình trạng khó ngủ. Những cơn đau hay triệu chứng khó chịu từ bệnh lý có thể làm gián đoạn giấc ngủ, khiến bạn khó ngủ lại khi thức giấc vào ban đêm.

Những hệ lụy nghiêm trọng từ tình trạng buồn ngủ mà không thể ngủ được

Chứng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần. Các hệ lụy phổ biến bao gồm:

Suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung

Thiếu ngủ sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của não bộ, làm suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung. Người bị thiếu ngủ thường cảm thấy mệt mỏi, uể oải, và khó tập trung vào công việc hay các hoạt động thường ngày.

Tăng nguy cơ mắc bệnh huyết áp và tim mạch

Khi cơ thể không ngủ đủ giấc, hệ thần kinh giao cảm sẽ hoạt động mạnh mẽ hơn, làm tăng huyết áp và tạo áp lực lên hệ tim mạch. Đây là nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến các bệnh lý tim mạch và huyết áp.

Khả năng cao mắc bệnh trầm cảm

Mất ngủ kéo dài có thể làm rối loạn các hóa chất trong não, dẫn đến các vấn đề về tâm lý như trầm cảm, lo âu. Chứng mất ngủ kéo dài cũng có thể khiến bạn dễ cáu gắt và gặp phải tình trạng rối loạn cảm xúc.

Giảm chất lượng đời sống tình dục và mối quan hệ

Mất ngủ ảnh hưởng đến mức độ hormon trong cơ thể, làm giảm ham muốn tình dục và có thể tạo ra khoảng cách trong mối quan hệ vợ chồng. Sự mệt mỏi và thiếu ngủ khiến các vấn đề trong cuộc sống tình dục trở nên nghiêm trọng hơn.

Tăng nguy cơ tăng cân

Thiếu ngủ sẽ ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và làm tăng cảm giác thèm ăn, đặc biệt là với các loại thực phẩm chứa nhiều calo. Điều này dẫn đến tình trạng tích tụ mỡ thừa và tăng cân.

Biện pháp khắc phục tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được

Để cải thiện tình trạng buồn ngủ nhưng không thể ngủ được, bạn có thể thực hiện một số thay đổi trong thói quen sống hằng ngày:

Thiết lập thói quen ngủ khoa học

Ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày giúp cơ thể điều chỉnh đồng hồ sinh học, tạo thói quen tốt cho giấc ngủ.

Tránh suy nghĩ quá nhiều trước khi đi ngủ. Hãy để tâm trí thư giãn bằng cách đọc sách, nghe nhạc nhẹ, hoặc thiền.

Tạo không gian ngủ thoải mái

Đảm bảo phòng ngủ yên tĩnh, sạch sẽ, và mát mẻ.

Sử dụng các thiết bị làm mát như quạt, điều hòa hoặc máy tạo độ ẩm để không khí trong phòng dễ chịu hơn.

Giảm thiểu ánh sáng xanh

Tránh sử dụng các thiết bị điện tử ít nhất 1 giờ trước khi đi ngủ. Nếu cần, có thể sử dụng kính lọc ánh sáng xanh để giảm thiểu tác động của ánh sáng lên giấc ngủ.

Thực hiện các bài tập thư giãn

Tập yoga hoặc các bài tập thở sâu để giúp cơ thể thư giãn và chuẩn bị cho giấc ngủ.

Kiểm soát chế độ ăn uống

Tránh ăn quá no hoặc uống các chất kích thích trước khi ngủ như caffeine, rượu bia hay thuốc lá.

Tìm kiếm sự trợ giúp y tế nếu cần thiết

Ngoài việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt, nhiều người hiện nay cũng tìm đến các sản phẩm hỗ trợ giúp cải thiện giấc ngủ. Một trong những giải pháp hiệu quả là các sản phẩm an thần tự nhiên, giúp thư giãn cơ thể và tâm trí, từ đó hỗ trợ bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu. Nếu bạn đang tìm kiếm một sản phẩm chất lượng, tôi có thể giới thiệu cho bạn Harman Tuệ Tĩnh – một sản phẩm được nghiên cứu và phát triển đặc biệt để giúp cải thiện giấc ngủ và giảm căng thẳng. Với thành phần từ thiên nhiên, sản phẩm này không chỉ giúp bạn dễ dàng thư giãn, mà còn hỗ trợ duy trì giấc ngủ ngon và tinh thần tỉnh táo vào ngày hôm sau. Sử dụng Harman Tuệ Tĩnh, bạn sẽ cảm nhận sự khác biệt và có được giấc ngủ sâu và thoải mái hơn.