Chẩn đoán hội chứng ruột kích thích (IBS)

Hội chứng ruột kích thích (IBS – Irritable Bowel Syndrome) là một bệnh lý tiêu hóa phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Hội chứng này không chỉ gây khó chịu về mặt thể chất mà còn tác động nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Mặc dù IBS không làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng, nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách, bệnh có thể gây ra những biến chứng lâu dài.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng với chuyên gia về tiêu hóa PGS.TS.BS. TTUT.Nguyễn Quang Duật– cố vấn chuyên môn của Công ty Dược phẩm Tuệ Tĩnh đi sâu vào việc chẩn đoán hội chứng ruột kích thích, các triệu chứng điển hình, phương pháp chẩn đoán và cách phòng ngừa hiệu quả.

Hội chứng ruột kích thích là gì?

Hội chứng ruột kích thích là một rối loạn chức năng tiêu hóa mãn tính, trong đó các cơ quan trong đường ruột không hoạt động đúng cách dù không có tổn thương thực thể. Người mắc IBS thường xuyên cảm thấy đau bụng, đầy hơi, thay đổi thói quen đi vệ sinh (tiêu chảy hoặc táo bón), và cảm giác không thoải mái ở vùng bụng.

Điều đặc biệt của hội chứng ruột kích thích là các triệu chứng có thể tái phát và thay đổi theo thời gian, ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh.

Các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích

Các triệu chứng của hội chứng ruột kích thích (IBS) có thể thay đổi tùy theo từng người bệnh, nhưng thường bao gồm các dấu hiệu sau:

Đau bụng và cảm giác khó chịu

Đau bụng là triệu chứng đặc trưng nhất của IBS, thường được mô tả là một cảm giác đau âm ỉ hoặc đau quặn thắt. Đau có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong bụng, nhưng thường thấy ở vùng bụng dưới hoặc bụng trên. Mức độ đau có thể thay đổi từ nhẹ đến nặng, và người bệnh có thể cảm thấy khó chịu kéo dài.

Tần suất và thời gian: Đau bụng thường xuất hiện ít nhất 3 ngày trong một tháng và có thể kéo dài vài giờ hoặc cả ngày. Thường khi người bệnh đi vệ sinh, cơn đau sẽ giảm hoặc biến mất.

Mức độ và tính chất đau: Đau có thể thay đổi từ đau quặn thắt (giống như cơn co thắt) đến cảm giác đầy bụng, chướng bụng. Đôi khi, người bệnh còn cảm thấy khó chịu như một cảm giác nặng nề trong bụng mà không giảm bớt, gây cảm giác bứt rứt, khó chịu.

Thay đổi thói quen đi tiêu: Táo bón và Tiêu chảy

Một trong những triệu chứng nổi bật của IBS là thay đổi thói quen đi tiêu, có thể là táo bón, tiêu chảy, hoặc kết hợp cả hai.

Táo Bón (IBS-C)

Thường xuyên cảm thấy khó khăn khi đi vệ sinh: Người bệnh có thể gặp tình trạng đi tiêu ít hơn ba lần mỗi tuần. Phân có thể cứng, khô và khó tống ra ngoài.

Cảm giác không hết khi đi vệ sinh: Nhiều người bị IBS với táo bón cảm thấy không thoải mái hoặc không sạch sau khi đi vệ sinh, khiến họ có nhu cầu đi lại nhiều lần trong ngày nhưng không thể giải quyết vấn đề.

Đau bụng khi đi tiêu: Việc đi tiêu có thể kèm theo cảm giác đau bụng, đặc biệt là ở vùng bụng dưới. Cảm giác đau thường là âm ỉ hoặc quặn thắt, đôi khi khiến người bệnh cảm thấy trướng bụng hoặc căng cứng.

Xem thêm: https://duocphamtuetinh.vn/xoa-bop-va-bam-huyet-ho-tro-dieu-tri-hoi-chung-ruot-kich-thich-ibs-hieu-qua/

Tiêu Chảy (IBS-D)

Đi vệ sinh nhiều lần trong ngày: Người bệnh có thể gặp tình trạng tiêu chảy, đi vệ sinh nhiều hơn ba lần mỗi ngày, với phân lỏng hoặc nát.

Cảm giác cấp bách: Một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy của IBS với tiêu chảy là cảm giác cấp bách phải đi vệ sinh ngay lập tức, khiến người bệnh không thể kiểm soát được cơn tiêu chảy. Điều này có thể xảy ra đột ngột và làm giảm chất lượng cuộc sống.

Đi ngoài có thể kèm theo nhầy hoặc máu: Mặc dù không phải lúc nào cũng xảy ra, nhưng một số bệnh nhân có thể thấy phân có kèm theo một lượng nhỏ nhầy hoặc máu, điều này cần được khám và chẩn đoán kịp thời để loại trừ các bệnh lý khác.

Xen kẽ táo bón và tiêu chảy (IBS-M)

Thay đổi giữa táo bón và tiêu chảy: Một số người mắc IBS có thể gặp phải tình trạng xen kẽ táo bón và tiêu chảy trong cùng một tuần hoặc thậm chí trong cùng một ngày. Điều này có thể khiến bệnh nhân cảm thấy bối rối và khó khăn trong việc kiểm soát triệu chứng.

Cảm giác đầy hơi và chướng bụng

Một triệu chứng phổ biến nữa của IBS là cảm giác đầy hơi và chướng bụng, đặc biệt là sau bữa ăn. Người bệnh có thể cảm thấy như bụng mình bị phình to hoặc nặng nề và có thể bị trướng bụng kéo dài, đôi khi khiến họ cảm thấy không thoải mái và thiếu tự tin khi giao tiếp.

Bụng phình to: Cảm giác bụng căng cứng và phình ra do khí tích tụ có thể khiến người bệnh cảm thấy bất tiện trong cuộc sống hàng ngày.

Đầy hơi: Bệnh nhân có thể thấy bụng có cảm giác đầy hơi liên tục mặc dù đã ăn một lượng thức ăn không quá lớn.

Mệt mỏi và giảm chất lượng cuộc sống

IBS không chỉ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa mà còn có thể dẫn đến các triệu chứng ngoài tiêu hóa như mệt mỏi, mất ngủ và suy giảm năng suất làm việc. Cảm giác mệt mỏi có thể là kết quả của việc thức khuya để giải quyết vấn đề tiêu hóa hoặc do căng thẳng kéo dài vì bệnh.

Giảm khả năng làm việc và tập trung: Những người mắc IBS có thể cảm thấy khó khăn trong việc tập trung vào công việc hoặc học tập do cơn đau bụng, tiêu chảy, hoặc cảm giác không thoải mái ở bụng.

Tình trạng lo âu: Căng thẳng và lo âu có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng IBS, dẫn đến một vòng luẩn quẩn khi người bệnh lo lắng về các cơn đau bụng hoặc tiêu chảy.

Nguyên nhân gây ra hội chứng ruột kích thích

Mặc dù nguyên nhân chính xác của IBS vẫn chưa được xác định rõ, nhưng có một số yếu tố có thể góp phần gây ra rối loạn này:

Rối loạn chức năng nhu động ruột: Các cơ trong thành ruột không hoạt động bình thường, dẫn đến tình trạng tiêu chảy hoặc táo bón.

Nhạy cảm với thức ăn: Một số loại thực phẩm có thể kích thích đường ruột của người bị IBS, làm tăng các triệu chứng.

Căng thẳng và lo âu: Căng thẳng là yếu tố phổ biến gây ra hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng IBS. Các nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ người mắc IBS cao hơn ở những người có vấn đề về tâm lý.

Sự mất cân bằng trong hệ vi sinh vật ruột: Sự mất cân bằng giữa các vi khuẩn có lợi và có hại trong ruột có thể ảnh hưởng đến hoạt động của đường tiêu hóa.

Chẩn đoán hội chứng ruột kích thích

Chẩn đoán IBS là một quá trình phức tạp, chủ yếu dựa vào các triệu chứng lâm sàng và việc loại trừ các bệnh lý khác. Để chẩn đoán chính xác hội chứng ruột kích thích, bác sĩ thường thực hiện các bước sau:

Khám lâm sàng và tiền sử bệnh

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng của bệnh nhân, và thói quen tiêu hóa. Cụ thể, bác sĩ sẽ tìm hiểu về:

Tần suất và tính chất của các triệu chứng (đau bụng, tiêu chảy, táo bón).

Mối liên quan giữa triệu chứng và thức ăn hoặc căng thẳng.

Tiền sử gia đình có mắc bệnh đường ruột hay không.

Tiến hành các xét nghiệm loại trừ bệnh khác

Để chẩn đoán IBS, bác sĩ cần loại trừ các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự như viêm loét đại tràng, bệnh Crohn, hoặc ung thư đường tiêu hóa. Các xét nghiệm thường được thực hiện bao gồm:

Xét nghiệm máu: Để kiểm tra các dấu hiệu viêm hoặc các bệnh lý tiềm ẩn khác.

Nội soi đại tràng: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu nội soi để kiểm tra tình trạng viêm hoặc tổn thương trong đại tràng.

Xét nghiệm phân: Để loại trừ các bệnh nhiễm trùng hoặc sự hiện diện của máu trong phân.

Tiêu chí chẩn đoán theo Rome IV

Để giúp chẩn đoán IBS, các bác sĩ có thể sử dụng tiêu chí Rome IV, là bộ tiêu chí đánh giá chẩn đoán các rối loạn chức năng tiêu hóa. Theo tiêu chí này, để được chẩn đoán IBS, bệnh nhân phải có ít nhất một trong những triệu chứng dưới đây kéo dài trong ít nhất 3 tháng:

Đau bụng hoặc khó chịu kéo dài trong 3 ngày mỗi tháng trong 3 tháng qua.

Thay đổi thói quen đi tiêu (tiêu chảy, táo bón hoặc xen kẽ).

Các phương pháp điều trị hội chứng ruột kích thích

Mặc dù IBS không thể điều trị dứt điểm, nhưng việc quản lý triệu chứng có thể giúp bệnh nhân sống khỏe mạnh hơn. Một số phương pháp điều trị bao gồm:

Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống

Giảm căng thẳng: Tập luyện thể dục đều đặn, thiền hoặc yoga có thể giúp giảm căng thẳng, một yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát IBS.

Điều chỉnh chế độ ăn: Tránh các thực phẩm kích thích ruột như thực phẩm chứa nhiều chất béo, cà phê, đồ uống có cồn, và thực phẩm chứa nhiều đường. Các bệnh nhân IBS nên thử chế độ ăn FODMAP (low FODMAP diet) để giúp giảm triệu chứng.

Ăn nhiều bữa nhỏ: Thay vì ăn ba bữa lớn trong ngày, bệnh nhân nên chia thành nhiều bữa ăn nhỏ để tránh gây căng thẳng cho hệ tiêu hóa.

Dùng thuốc

Một số loại thuốc có thể được bác sĩ chỉ định để giúp kiểm soát các triệu chứng của IBS, bao gồm:

Thuốc điều trị tiêu chảy: Như loperamide, giúp kiểm soát tình trạng tiêu chảy.

Thuốc nhuận tràng: Được sử dụng trong trường hợp táo bón kéo dài.

Thuốc giảm đau: Các thuốc chống co thắt giúp giảm đau bụng do IBS.

Điều trị tâm lý

Do căng thẳng và lo âu có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng IBS, một số bệnh nhân có thể cần tham gia các liệu pháp tâm lý như tư vấn tâm lý, trị liệu hành vi nhận thức (CBT) để giúp giảm các triệu chứng.

Cách phòng ngừa hội chứng ruột kích thích

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn hội chứng ruột kích thích, nhưng việc thực hiện một số biện pháp có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh và làm giảm triệu chứng:

Giữ tinh thần thoải mái: Quản lý căng thẳng là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa các triệu chứng của IBS.

Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau củ, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ giúp hỗ trợ chức năng ruột.

Tập thể dục thường xuyên: Hoạt động thể chất giúp cải thiện nhu động ruột và giảm nguy cơ táo bón.

IBS (Hội chứng ruột kích thích) là một trong những rối loạn tiêu hóa phổ biến, gây ra các triệu chứng như đau bụng, đầy bụng, rối loạn tiêu hóa, và đi ngoài bất thường. Để hỗ trợ cải thiện tình trạng này, Sản phẩm hỗ trợ IBS Tuệ Tĩnh đã được nghiên cứu và phát triển dựa trên các thành phần thảo dược tự nhiên, mang lại hiệu quả trong việc giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu của bệnh.

Với sự kết hợp của các thảo dược giúp giảm đau bụng, xoa dịu cảm giác đầy bụng, đồng thời hỗ trợ điều hòa hệ tiêu hóa và cải thiện tình trạng đi ngoài do viêm đại tràng. Các thành phần này đều đã được biết đến trong y học cổ truyền với công dụng kháng viêm, kháng khuẩn, và tiêu hóa tốt, giúp làm dịu viêm nhiễm trong đường ruột và cân bằng lại chức năng tiêu hóa.

Ngoài việc hỗ trợ điều trị các triệu chứng của IBS, sản phẩm Tuệ Tĩnh còn giúp giảm thiểu tình trạng rối loạn tiêu hóa do viêm đại tràng, một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra các vấn đề như tiêu chảy, cảm giác khó chịu ở bụng. Với việc sử dụng đều đặn, sản phẩm không chỉ giúp giảm các triệu chứng mà còn hỗ trợ cải thiện chức năng tiêu hóa lâu dài, giúp bạn lấy lại sự thoải mái trong cuộc sống hàng ngày.

Hãy tham khảo và sử dụng Sản phẩm hỗ trợ IBS Tuệ Tĩnh để giúp cải thiện tình trạng sức khỏe tiêu hóa của bạn, mang lại sự nhẹ nhõm và dễ chịu mỗi ngày! Nếu cần thêm bất kì thông tin nào về sản phẩm hay hội chứng ruột kích thích (IBS) bạn có thể liên hệ đến tổng đài tư vấn miễn phí: 1800 2295.