Khi di chuyển, leo cầu thang hay đứng dậy sau một thời gian ngồi lâu, nhiều người nhận thấy khớp gối phát ra những tiếng kêu nhỏ lục cục, đôi khi đi kèm cảm giác khó chịu, tê mỏi hoặc đau nhẹ. Khớp gối là khớp chịu tải trọng lớn nhất trong cơ thể, đồng thời cũng là vị trí dễ bị tổn thương nhất. Trong những năm gần đây, tình trạng khớp gối kêu lục cục ngày càng phổ biến ở cả người lớn tuổi và người trẻ, đặc biệt ở nhóm dân văn phòng, người ít vận động hoặc người tập thể dục sai tư thế.
- Đau khớp ngón cái ở người làm việc văn phòng
- Tư thế ngồi đúng để tránh đau lưng dưới khi làm việc
- Thoát vị đĩa đệm: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết?
PGS TS BS Phạm Hồng Vân và Dược phẩm Tuệ Tĩnh qua bài viết hôm nay sẽ giúp bạn hiểu hiện tượng khớp gối kêu là gì, ba nguyên nhân thường gặp ít được để ý, và cách chăm sóc khớp gối đúng để phòng ngừa thoái hóa sớm.
Hiện tượng khớp gối kêu lục cục là gì?
Khớp gối được cấu tạo bởi ba phần chính gồm xương đùi, xương chày và xương bánh chè. Bao quanh khớp là lớp sụn, dịch khớp và hệ thống dây chằng, gân cơ giúp vận động linh hoạt và ổn định. Khi khớp gối hoạt động, các bề mặt của xương di chuyển trơn tru nhờ lớp sụn đàn hồi và dịch khớp đóng vai trò bôi trơn, giảm ma sát.
Tuy nhiên, khi một trong những thành phần này bị tổn thương hoặc hoạt động bất thường, các đầu xương và cấu trúc quanh khớp có thể cọ xát hoặc va chạm nhẹ vào nhau, tạo nên âm thanh lục cục, lách tách. Tiếng kêu này có thể vô hại nếu chỉ xuất hiện ngẫu nhiên do thay đổi áp lực trong khớp, nhưng cũng có thể phản ánh tình trạng thiếu dịch khớp, mòn sụn hoặc viêm quanh khớp.

Ba nguyên nhân ít ai ngờ khiến khớp gối kêu lục cục
Thiếu dịch khớp
Dịch khớp là chất lỏng tự nhiên do bao hoạt dịch tiết ra, có nhiệm vụ bôi trơn và nuôi dưỡng sụn khớp. Khi lượng dịch này giảm đi, khả năng bôi trơn kém khiến các đầu xương tiếp xúc trực tiếp, gây ma sát và tạo ra tiếng kêu mỗi khi gập duỗi.
Thiếu dịch khớp thường gặp ở người lớn tuổi do quá trình lão hóa khiến tế bào bao hoạt dịch suy yếu, tiết ít dịch hơn. Ngoài ra, người ít vận động, làm việc văn phòng ngồi nhiều, hoặc uống ít nước cũng dễ gặp tình trạng khô khớp. Dấu hiệu thường đi kèm gồm khớp gối khô, cứng buổi sáng, cảm giác lạo xạo khi di chuyển và đôi khi là đau nhẹ khi đứng lâu hoặc leo cầu thang.
Việc bổ sung đầy đủ nước, vận động nhẹ nhàng thường xuyên và duy trì chế độ dinh dưỡng giàu omega-3, collagen, vitamin D, canxi có thể giúp tăng khả năng tiết dịch và cải thiện độ trơn tru cho khớp.
Sụn khớp bị mòn
Sụn khớp là lớp mô đàn hồi, có độ trơn và dẻo cao, bao bọc đầu xương giúp giảm ma sát khi vận động. Khi lớp sụn bị mòn, xương va chạm trực tiếp, tạo ra tiếng kêu lục cục và cảm giác đau hoặc mỏi gối khi di chuyển.
Tình trạng mòn sụn khớp thường diễn ra âm thầm trong nhiều năm. Những yếu tố như tuổi tác, thừa cân, mang giày cao gót, ít vận động hoặc lao động nặng đều có thể làm quá trình này diễn ra nhanh hơn. Ở người trẻ, việc ngồi lâu một tư thế, tập thể dục sai kỹ thuật hoặc vận động quá mức cũng khiến bề mặt sụn tổn thương sớm.

Khi sụn bị bào mòn, không chỉ tiếng khớp xuất hiện mà khả năng chịu lực của khớp gối cũng giảm, dẫn đến cảm giác yếu khớp, khó đứng lên hoặc leo cầu thang. Nếu không can thiệp kịp thời, tổn thương này có thể tiến triển thành thoái hóa khớp gối mạn tính.
Viêm gân, viêm bao hoạt dịch hoặc vận động sai tư thế
Viêm gân và viêm bao hoạt dịch quanh khớp gối là hai nguyên nhân phổ biến gây ra tiếng kêu bất thường khi vận động. Khi bao hoạt dịch hoặc gân bị viêm, vùng quanh khớp trở nên nhạy cảm hơn, các cấu trúc không di chuyển trơn tru mà cọ xát vào nhau, phát ra âm thanh.
Những người thường xuyên ngồi xổm, quỳ gối, leo cầu thang, tập squat sai kỹ thuật hoặc mang vác vật nặng sai tư thế là nhóm có nguy cơ cao. Ngoài tiếng kêu, người bệnh có thể cảm thấy sưng nhẹ, đau âm ỉ, khớp nóng và cứng khi cử động.
Nếu không được điều chỉnh sớm, viêm gân và viêm bao hoạt dịch dễ tái phát, làm yếu khớp và thúc đẩy thoái hóa khớp gối sớm hơn bình thường. Cách phòng ngừa hiệu quả nhất là duy trì vận động điều độ, khởi động kỹ trước khi tập, và tránh duy trì tư thế ngồi gập gối lâu.
Khi nào tiếng khớp gối kêu là dấu hiệu nguy hiểm?
Tiếng khớp gối kêu không phải lúc nào cũng là biểu hiện của bệnh lý. Tuy nhiên, nếu tiếng kêu xuất hiện thường xuyên, đi kèm đau, sưng, hoặc cảm giác cứng khớp, đó là dấu hiệu cảnh báo cần được thăm khám.
Những trường hợp khớp kêu kèm đau khi thay đổi tư thế, có tiếng lạo xạo liên tục khi gập duỗi, hoặc cảm giác yếu khớp, không vững khi đi lại, có thể đang gặp tổn thương ở sụn, gân hoặc dây chằng. Phát hiện sớm trong giai đoạn này giúp điều trị hiệu quả và ngăn ngừa thoái hóa khớp tiến triển nặng. Việc tự ý sử dụng thuốc giảm đau hoặc xoa bóp không đúng cách đôi khi có thể khiến tình trạng nặng hơn.

Cách chăm sóc tình trạng khớp gối kêu lục cục
Một trong những nguyên tắc quan trọng để bảo vệ khớp là vận động hợp lý.
- Việc tập thể dục đều đặn, chọn các hình thức nhẹ nhàng như đạp xe chậm, bơi hoặc đi bộ giúp kích thích tiết dịch khớp, tăng tuần hoàn máu quanh khớp gối và giảm tiếng kêu hiệu quả.
- Người làm việc văn phòng nên thường xuyên thay đổi tư thế, đứng dậy vận động sau mỗi 45 đến 60 phút ngồi liên tục. Khi di chuyển, cần tránh leo cầu thang quá nhiều hoặc mang vác vật nặng khiến khớp gối chịu tải lớn.
- Một thực đơn cân đối, giàu cá biển, trứng, sữa, rau xanh đậm và các loại hạt giúp bổ sung các vi chất cần thiết cho sụn khớp. Các dưỡng chất như collagen type II, glucosamine, chondroitin, canxi, vitamin D giúp tăng cường tái tạo mô sụn, hỗ trợ khớp vận hành trơn tru hơn.
Hỗ trợ từ thảo dược: Xương khớp Tuệ Tĩnh
Đối với người gặp tình trạng đau khớp gối, khô khớp hoặc khớp kêu thường xuyên, việc kết hợp chăm sóc bằng sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược có thể mang lại hiệu quả rõ rệt và an toàn. Trong đó, Xương Khớp Tuệ Tĩnh là sản phẩm được nhiều người tin dùng nhờ sự kết hợp hài hòa giữa y học cổ truyền và công nghệ bào chế hiện đại.

Sản phẩm được chiết xuất từ hơn hai mươi vị dược liệu quý như độc hoạt, ngưu tất, phòng phong, đương quy,…. Đây đều là những vị thuốc đã được ứng dụng lâu đời trong Đông y với tác dụng mạnh gân cốt, hoạt huyết, giảm đau nhức và tăng cường lưu thông khí huyết đến các khớp.
Xương khớp Tuệ Tĩnh giữ được tinh chất dược liệu tự nhiên giúp hấp thu tốt, an toàn và không gây tác dụng phụ. Hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp, hỗ trợ cải thiện tình trạng đau lưng, mỏi gối, tê cứng chân tay hay đau vai gáy. Dạng viên uống nhỏ gọn tiện sử dụng, phù hợp cho người trung niên và người lớn tuổi gặp vấn đề về bệnh xương khớp.
Khớp gối kêu lục cục có thể chỉ là phản ứng bình thường của khớp khi thay đổi tư thế, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của những rối loạn bên trong như thiếu dịch khớp, mòn sụn hoặc viêm quanh khớp. Việc kết hợp cùng chế độ dinh dưỡng và tập luyện hợp lý, giúp cải thiện độ linh hoạt của khớp, giảm tiếng khớp gối kêu, hỗ trợ giảm đau và hạn chế tiến triển thoái hóa.
Người đọc có thể tìm hiểu thêm thông tin sản phẩm hoặc được tư vấn trực tiếp qua hotline 1800 2295 (miễn cước) hoặc website của Dược phẩm Tuệ Tĩnh.

Dịch