Trầm cảm và những thách thức tâm lý của Gen Z

Gen Z – thế hệ sinh ra trong kỷ nguyên số, đối mặt với vô vàn thách thức chưa từng có. Trong khi các thế hệ trước có thể tìm cách giải quyết căng thẳng theo cách riêng, thì những vấn đề tâm lý mà Gen Z đang phải đối mặt lại ngày càng nghiêm trọng và khó giải quyết hơn.

Bác sĩ TS YHCT Đỗ Minh Hiền– cố vấn chuyên môn của Công ty Dược phẩm Tuệ Tĩnh, cho biết: ‘Trầm cảm và lo âu đang trở thành những vấn đề phổ biến ở Gen Z, và điều đáng lo ngại là sự gia tăng của chúng đang vượt xa những gì chúng ta từng tưởng tượng.’ Cùng tìm hiểu về những nguyên nhân gây ra trầm cảm và lo lắng cho Gen Z, cũng như những thách thức mà họ đang phải đối mặt trong cuộc sống hiện đại.

Gen Z là ai và tại sao họ dễ bị trầm cảm?

Gen Z là những người sinh ra từ năm 1996 đến 2013. Đây là thế hệ đang lớn lên trong một bối cảnh rất khác biệt so với các thế hệ trước. Họ phải đối mặt với rất nhiều vấn đề xã hội nghiêm trọng như bạo lực, quấy rối, tấn công tình dục và biến đổi khí hậu. Hơn nữa, đại dịch COVID-19 đã làm xáo trộn cuộc sống của họ, ảnh hưởng đến học tập, công việc, và các kế hoạch tương lai. Chính những yếu tố này đã tạo ra một môi trường căng thẳng và khó khăn cho Gen Z.

Mặc dù vậy, Gen Z có một điểm khác biệt lớn so với các thế hệ trước: họ cởi mở hơn trong việc tìm kiếm sự giúp đỡ về sức khỏe tâm lý. Thay vì giấu kín cảm xúc như thế hệ trước, Gen Z sẵn sàng chia sẻ và tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia để đối phó với các vấn đề như trầm cảm và lo lắng.

Thống kê về trầm cảm ở độ tuổi Gen Z

Tỷ lệ trầm cảm và lo âu tăng cao

Nghiên cứu năm 2019 đăng trên Journal of Abnormal Psychology cho thấy tỷ lệ trầm cảm ở thanh thiếu niên và thanh niên Gen Z đã tăng mạnh từ năm 2009 đến 2017:

Tỷ lệ trầm cảm tăng 47% ở nhóm tuổi 12–13.

Tỷ lệ trầm cảm tăng 60% ở nhóm tuổi 14–17.

Tỷ lệ trầm cảm tăng 46% ở nhóm tuổi 18–21.

Lo âu và trầm cảm là mối lo lớn đối với Gen Z

Cuộc khảo sát năm 2018 đối với thanh thiếu niên từ 13–17 tuổi cho thấy 70% người tham gia coi lo âu và trầm cảm là “vấn đề lớn” của các bạn đồng trang lứa. Điều này chứng tỏ sự nhận thức cao của Gen Z về tình trạng sức khỏe tâm thần của họ và những người xung quanh.

Tỷ lệ tự tử gia tăng

Theo một nghiên cứu năm 2019 của Centers for Disease Control and Prevention (CDC), tỷ lệ tự tử đã tăng lên rõ rệt trong nhóm thanh thiếu niên Gen Z:

Tỷ lệ tự tử ở thanh thiếu niên từ 15–19 tuổi đã tăng từ 8 trên 100.000 vào năm 2000 lên 11,8 trên 100.000 vào năm 2017.

Tỷ lệ tự tử ở thanh niên từ 20–24 tuổi cũng tăng từ 12,5 trên 100.000 vào năm 2000 lên 17 trên 100.000 vào năm 2017.

Ảnh hưởng của mạng xã hội đến sức khỏe tâm lý

Nghiên cứu năm 2021 về thanh thiếu niên Gen Z cho thấy mối quan hệ rõ ràng giữa việc sử dụng mạng xã hội và các vấn đề tâm lý như:

Căng thẳng và lo âu tăng lên do tiếp xúc với tin tức tiêu cực và áp lực từ việc so sánh bản thân.

Khó khăn trong việc tập trung vào các mục tiêu và nhiệm vụ quan trọng, dẫn đến sự trì hoãn trong công việc và học tập.

Hành vi bạo lực và xung đột cũng gia tăng do sự dễ dàng tiếp cận các nội dung bạo lực trên các nền tảng mạng xã hội.

Tác động của COVID-19 đối với sức khỏe tâm lý

Theo Khảo sát Căng thẳng ở Mỹ năm 2021 của Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ (APA):

37% thanh niên Gen Z cho biết họ cảm thấy quá căng thẳng về đại dịch đến mức không thể đưa ra các quyết định cơ bản trong cuộc sống.

50% cho biết họ gặp khó khăn trong việc đưa ra các quyết định quan trọng về tương lai.

79% người tham gia khảo sát báo cáo rằng họ đã thay đổi hành vi do căng thẳng, ví dụ như ăn uống không điều độ, thiếu ngủ, hoặc cảm thấy uể oải.

45% thanh niên Gen Z không biết cách kiểm soát căng thẳng liên quan đến đại dịch.

Sự kỳ thị và khó khăn trong việc tiếp cận hỗ trợ sức khỏe tâm lý

Một khảo sát năm 2021 đối với 35.000 thanh thiếu niên LGBTQ+ cho thấy một số kết quả đáng chú ý:

48% người tham gia không thể nhận được sự hỗ trợ từ các chuyên gia sức khỏe tâm thần trong năm qua.

42% người tham gia báo cáo đã từng suy nghĩ nghiêm túc về việc tự tử trong năm qua.

Tuy nhiên, những người có thể thay đổi tên, giới tính trong các tài liệu pháp lý hoặc nhận được sự hỗ trợ và tôn trọng về giới tính, xu hướng tính dục từ gia đình và xã hội có tỷ lệ tự tử thấp hơn nhiều so với nhóm còn lại.

Những thống kê trên cho thấy sự gia tăng rõ rệt của các vấn đề về sức khỏe tâm lý ở Gen Z, đặc biệt là tình trạng trầm cảm và lo âu. Các yếu tố như mạng xã hội, sự thay đổi nhanh chóng của thế giới, và đặc biệt là đại dịch COVID-19 đã tạo ra một áp lực lớn đối với thế hệ này. Tuy nhiên, điều đáng mừng là Gen Z ngày càng cởi mở hơn trong việc tìm kiếm sự giúp đỡ, và chính điều này sẽ là yếu tố quan trọng giúp họ vượt qua những khó khăn về tâm lý.

Tại sao Gen Z dễ bị trầm cảm?

Gen Z không chỉ đối mặt với các vấn đề tâm lý giống các thế hệ trước mà họ còn gặp phải những yếu tố tác động mạnh mẽ hơn. Một trong những nguyên nhân là các sự kiện toàn cầu. Ví dụ, những vụ tấn công khủng bố và xả súng hàng loạt đã gây ra sự lo sợ và căng thẳng lớn trong xã hội. Họ cũng phải sống trong một thời đại có sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội, điều này mang đến rất nhiều áp lực từ việc so sánh bản thân với người khác, chịu sự chỉ trích hay bị bắt nạt qua mạng.

Bên cạnh đó, thông tin tiêu cực liên tục được truyền tải qua các phương tiện truyền thông khiến Gen Z dễ bị choáng ngợp, đặc biệt là khi họ đang ở độ tuổi nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng tâm lý.

Đại dịch COVID-19 đã tạo ra một cú sốc lớn đối với Gen Z. Họ phải đối mặt với việc cách ly xã hội, học online, và khó khăn trong việc duy trì các hoạt động xã hội, điều này khiến nhiều bạn trẻ cảm thấy cô đơn và bị ngắt kết nối. Một khảo sát vào năm 2021 chỉ ra rằng hơn 37% người trưởng thành thuộc thế hệ Gen Z đã cảm thấy quá căng thẳng, không thể đưa ra những quyết định cơ bản trong cuộc sống. Điều này chứng tỏ ảnh hưởng sâu sắc của đại dịch đối với sức khỏe tinh thần của họ.

Mặc dù Gen Z có xu hướng tìm kiếm sự giúp đỡ về sức khỏe tâm lý nhiều hơn các thế hệ trước, nhưng một số người vẫn gặp phải sự kỳ thị liên quan đến vấn đề này, đặc biệt là trong cộng đồng LGBTQ+. Một nghiên cứu vào năm 2021 cho thấy gần 50% thanh thiếu niên LGBTQ+ không thể nhận được sự tư vấn từ các chuyên gia trong năm qua. Điều này cho thấy sự thiếu hụt về dịch vụ hỗ trợ tâm lý và vẫn còn sự kỳ thị đối với sức khỏe tâm thần trong một số cộng đồng.

Gen Z có thể làm gì để giảm bớt căng thẳng?

Mặc dù Gen Z đối mặt với rất nhiều khó khăn, nhưng họ có thể tìm cách giúp bản thân vượt qua. Dưới đây là những cách mà Gen Z có thể áp dụng để giải quyết các vấn đề về sức khỏe tâm lý:

Tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia: Với sự phát triển của công nghệ, Gen Z có thể dễ dàng tiếp cận các dịch vụ trị liệu từ xa mà không cần phải ra ngoài. Điều này giúp giảm bớt sự e ngại khi tìm kiếm sự giúp đỡ.

Sau khi sử dụng Harman Tuệ Tĩnh khách hàng đã có cảm nhận như thế nào?

Sử dụng thuốc hoặc liệu pháp y học: Tùy thuộc vào tình trạng, các bác sĩ có thể kê thuốc để giúp kiểm soát trầm cảm hoặc lo lắng. Ngoài ra, các liệu pháp thay thế như thiền, yoga, hoặc châm cứu cũng có thể hỗ trợ. Đặc biệt, sản phẩm như Harman Tuệ Tĩnh có thể hỗ trợ giảm căng thẳng, lo âu và cải thiện chất lượng giấc ngủ, giúp Gen Z duy trì tinh thần tỉnh táo và khỏe mạnh để đối mặt với thử thách.

Tham gia các nhóm hỗ trợ: Các nhóm hỗ trợ trực tuyến hoặc trực tiếp là một cách tốt để Gen Z chia sẻ cảm xúc và nhận sự động viên từ những người có cùng trải nghiệm.

Việc hiểu rõ sức khỏe tâm lý của Gen Z không chỉ giúp gia đình và cộng đồng có những biện pháp hỗ trợ kịp thời mà còn giúp thế hệ này tự tin hơn khi đối mặt với thử thách trong tương lai. Nếu bạn hoặc người thân cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại gọi đến Tổng đài tư vấn miễn phí 1800 2295 để nhận sự hỗ trợ từ các chuyên gia. Chăm sóc sức khỏe tâm thần là một bước quan trọng để Gen Z có thể phát triển toàn diện và đạt được những thành công trong cuộc sống.